Ekonomi yönetiminin kurtulmaya çalıştığı Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarından çıkış geçen hafta hızlandı. Aralık 2021’de devreye alınmasıyla kamuya ciddi bir yük getiren kur korumalı hesapların tasfiye süreci devam ederken, sistemde sadece dövizden KKM’ye geçenler kaldı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık bültenine göre, KKM bakiyesi geçen hafta veriler yayınlanmaya başladığından bu yana en hızlı oransal düşüşünü kaydederek, yüzde 4 ve 58 milyar 336 milyon liralık azalışla 1 trilyon 412.1 milyar liraya düştü.
KAMUYA 1 TRİLYON ZARAR
KKM stoku Ağustos 2023’te 3.4 trilyon lira ile rekor kırmış ardından Merkez Bankası’ndan gelen düzenlemelerle gerilemeye başlamıştı. Özellikle 1 Ocak’tan itibaren TL dönüşümlü yeni KKM hesabı açılamaması ve mevcut hesaplarında vade sonunda yenilenememesi tasfiye sürecini hızlandırmıştı. 2024 yılına girildiğinde 2.6 trilyon lira olan KKM’de görülen toplam mevduat çıkışı ise 18 Ekim itibarıyla 1.2 trilyon liraya ulaştı. Böylece KKM büyüklüğünün, toplam mevduattaki payı gerileyerek yüzde 7.87 oldu. Ekonomistler, dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati tarafından bütçeye dolayısıyla da kamuya hiçbir yükü olmayacak bir politika aracı olarak tanıtılan KKM sisteminden kaynaklı kamunun iki yılda 1 trilyon 58 milyar lira zarara uğradığını hesaplıyor. Bununla birlikte, Merkez Bankası tarafından açıklanan verilere göre, yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 18 Ekim ile sona eren haftada 169 milyar 636.40 milyon dolara yükseldi.
Şirketler 2 milyar dolarlık alım yaptı
TCMB verilerine göre, yurt içi yerleşiklerin parite etkisinden arındırılmış toplam yabancı para mevduatı 1 milyar 992 milyon dolar arttı. Parite etkisinden arındırıldığında gerçek kişilerin döviz mevduatları 34 milyon dolar gerilerken, tüzel kişilerin döviz mevduatları 2 milyar 26 milyon dolar artış gösterdi. Böylece KKM’nin dahil edildiğinde mevduatta dolarizasyon oranı yüzde 44.9 olarak hesaplandı.
Yabancı aralıksız hisse satıyor
Borsa İstanbul’da yabancı yatırımcı 18 Ekim ile biten haftada 73.6 milyon dolarlık hisse satışı yaparak, böylelikle aralıksız 3 haftadır hissede satış tarafında yer aldı. Böylece BIST’te 2024 yılı sene başından bu yana toplam yabancı çıkışı net 2.45 milyar dolar oldu. Tahvil piyasalarında ise aynı haftada net 502 milyon dolar yabancı girişi yaşandı. 2024 sene başından itibaren giriş 19.6 milyar dolar oldu.
Rezervlerde 159.3 milyar dolarlık zirve
Merkez Bankası (TCMB) rezervleri 1 milyar 979 milyon dolar artışla yeni zirve seviyesine çıktı. TCMB haftalık verilerine göre, 18 Ekim itibarıyla toplam rezervler 159 milyar 365 milyon dolara yükseldi. Rezervler böylece tarihi zirvesini görmüş oldu. Bir önceki hafta 58 milyar 313 milyon dolar olan net uluslararası rezervler, söz konusu haftada 2 milyar 345 milyon dolar artarak 60 milyar 658 milyon dolara çıktı.